II Ogólnopolskie Forum Wodniaków – Warszawa 2012

Turystyka wodna i rekreacja na wodzie stały się jedną z ulubionych form spędzania czasu wolnego współczesnych społeczeństw. Zapotrzebowanie na turystykę wodną stale rośnie, a jej rozwój uważany jest za istotny czynnik wzrostu gospodarczego i społecznego. Także w Polsce turystyka wodna cieszy się coraz większą popularnością – zapewnia wspaniały relaks, poczucie swobody, wiele emocji oraz niezapomniane wrażenia estetyczne. Turystykę wodną uprawia kilka milionów Polaków, a nasze wody przyciągają zagranicznych turystów.

Walory turystyki wodnej i jej masowy charakter, powodują, że PTTK przykłada dużą wagę do jej rozwoju. PTTK jest autorem wielu inicjatyw i przedsięwzięć mających na celu rozwój turystyki wodnej i promocję polskich szlaków wodnych. Jednym z nich była ogólnopolska operacja wodniacka „Powitanie Unii Europejskiej na polskich wodach 2004”. Realizowana z dużym rozmachem i nagłaśniana przez media była dużym sukcesem. Spowodowała wzrost zainteresowania polskimi szlakami wodnymi i turystyką wodną i była zaczynem kolejnych inicjatyw w tym zakresie. Szczególnie cenną jest Nagroda Przyjaznego Brzegu – konkurs premiujący inwestycje służące ulepszaniu turystycznej infrastruktury na brzegach polskich wód i ułatwiające życie wodniakom oraz działania promocyjne i inne formy wspierania turystyki wodnej. Nagroda stała się już uznaną w środowisku wodniackim i turystycznym formą wyróżnienia za działania czyniące polskie brzegi przyjaznymi dla turystów.

Kolejną ważna inicjatywą PTTK był Rok Turystyki Wodnej 2010, którego celem była promocja turystyki wodnej oraz zwrócenie uwagi władz różnych szczebli, instytucji i organizacji na konieczność wsparcia rozwoju turystyki wodnej w Polsce.

Rok Turystyki Wodnej zakończyło Forum Wodniaków pn. „Perspektywy rozwoju turystyki wodnej w Polsce”, które było próbą wypracowania programu rozwoju turystyki wodnej w Polsce.  Poruszane na Forum problemy znalazły wyraz w „Apelu w sprawie roli turystyki wodnej i potrzeby wsparcia jej rozwoju”, adresowanym do gospodarzy polskich wód, władz samorządowych
i administracyjnych oraz do turystów korzystających z polskich wód.

Zainteresowanie tą formą debaty spowodowało, że Centrum Turystyki Wodnej PTTK zorganizowało II Ogólnopolskie Forum Wodniaków pn. „Turystyka nad przyjaznymi brzegami”, które odbyło się 18 listopada 2012 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie. Celem II Forum była ocena aktualnego stanu rozwoju turystyki wodnej w Polsce, a także nakreślenie jej perspektyw na najbliższe lata. Uczestniczyło w nim ponad sto osób – przedstawiciele administracji państwowej i wodnej, samorządów terytorialnych, wyższych uczelni, organizacji pozarządowych oraz entuzjaści różnorodnych form turystyki wodnej: żeglarze, kajakarze, motorowodniacy i turyści podwodni.

Ministerstwo Sportu i Turystyki reprezentował Maciej Rosiński z Departamentu Turystyki; Polski Związek Żeglarski – wiceprezes Wojciech Borzyszkowski oraz członek Zarządu Głównego Stanisław Latek; Polski Związek Kajakowy – przewodnicząca Komisji Turystyki i Rekreacji Uta Kühn i członek Zarządu Wojciech Bigiel; Polską Organizację Turystyczną – Filip Płodzień; Instytut na rzecz Ekorozwoju  – Jolanta Kamieniecka, Magazyn ŻAGLE – Marek Halter.

Władze PTTK reprezentowali: Andrzej Gordon – wiceprezes Zarządu Głównego, Edward Kozanowski i Wojciech Koprowski – członkowie Zarządu Głównego, Józef Rusiecki – członek Głównej Komisji Rewizyjnej, Marek Głowacki – przewodniczący Komisji Turystyki Kajakowej ZG PTTK, Wojciech Skóra – dyrektor Centrum Turystyki Wodnej, przewodniczący Komisji Turystyki Żeglarskiej ZG PTTK.

Obrady rozpoczął dyrektor Centrum Turystyki Wodnej PTTK Wojciech Skóra, który przywitał oficjalnych gości oraz pozostałych uczestników Forum.

Następnie głos zabrał wiceprezes Zarządu Głównego PTTK Andrzej Gordon, który otworzył Forum i odczytał list Prezesa ZG PTTK Lecha Drożdżyńskiego skierowany do uczestników:

Do Przyjaciół Wodniaków...

Już drugi raz spotykamy się na ogólnopolskim Forum Wodniaków. Cieszymy się, że z naszego zaproszenia skorzystali zarówno kajakarze, jak i żeglarze. Tym razem do dyskusji dołączyli motorowodniacy i zainteresowani turystyką podwodną.

Forum organizuje Centrum Turystyki Wodnej PTTK przy wsparciu finansowemu Ministerstwa Sportu i Turystyki i Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, a także merytorycznym Polskiego Związku Żeglarskiego, Polskiego Związku Kajakowego oraz innych organizacji zainteresowanych turystyką wodną i wodniaków niezrzeszonych.

Cieszymy się, że z naszego zaproszenia i przedstawiciele samorządu terytorialnego, administracji wodnej, i co ważne, nie zabrakło przedstawicieli wyższych uczelni.

Celem forum jest sprecyzowanie aktualnego stanu turystyki wodnej, a także nakreślenie jej perspektyw na najbliższe lata. Wiele w tej sferze uwag zgłosiły komisje ZG PTTK.

Jednym z najważniejszych tematów poruszanych na forum praktyków jak i teoretyków jest odpowiedź na pytanie „Co praktycznie należy czynić, by brzegi naszych wód były bardziej przyjazne dla wodniaków”. Mam nadzieję, iż dyskusja na Forum będzie podpowiedzią w jakim kierunku powinniśmy zmierzać i jakie maja być prowadzone w przyszłości prace.

Turystyka na przyjaznych brzegach to nie tylko piękne hasło, ale i bogaty program, który Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, w szczególności komisja kajakowa, żeglarska
i podwodna, starają się realizować korzystając ze wsparcia Ministerstwa Sportu i Turystyki.

Na kolejnym, trzecim Forum, które chcielibyśmy zorganizować za dwa lata, pragniemy ocenić jak turystyka wodna, staje się częścią wspólnej – zjednoczonej Europy – od irlandzkiego Limeric po ukraińską Odessę.

To jest wyzwanie – ale i atrakcyjna szansa dla polskich i zagranicznych wodniaków! Przygotujmy jak najlepiej przyszłe spotkania na przyjaznych szlakach wodnych – Polski i Europy!

Z kolei przedstawiciel Ministerstwa Sportu i Turystyki Maciej Rosiński odczytał list od Minister Jolanty Muchy skierowany do uczestników Forum.

Słowa poparcia i uznania dla organizatorów II Forum Wodniaków były tylko wstępem do najważniejszej i najciekawszej części obrad – siedmiu prezentacji w na temat turystki wodnej:

1. Polska nad Wodą – od przyjaznych brzegów do rozwoju produktów turystyki wodnej – Wojciech Skóra, Centrum Turystyki Wodnej PTTK;

2. Korzyści z synergii działań w zakresie rozwoju turystyki wodne – Hanna Forbrich, Związek Miast i Gmin Nadnoteckich w Nakle nad Notecią;

3. Wybrane problemy turystyki wodnej w Europie widziane z perspektywy European Boating Association (EBA) – Stanisław Latek, Polski Związek Żeglarski;

4. O turystyce kajakowej, trochę inaczej – Jerzy Kufel, Stowarzyszenie "Sport Turystyka Obronność";

5. Administracja jako pomoc i utrudnienie dla turystyki wodnej – Jan Pyś, Urząd Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu;

6. Rola turystyki kajakowej w Polsce – Wojciech Bigiel, Polski Związek Kajakowy;

7. Szlak wodny Berlin - Szczecin - Bałtyk szansą dla regionu transgranicznego Zbigniew Zbroja, Transgraniczny Klaster Berlin-Szczecin-Berlin.

Prezentacje te spotkały się z dużym zainteresowaniem uczestników II Forum, ponieważ  poruszono w nich wiele istotnych dla turystyki wodnej problemów. W wystąpieniach wskazywano na wyraźną poprawę infrastruktury turystycznej na polskich szlakach wodnych i postępujący rozwój turystyki wodnej. Zwracano także uwagę na wiele zaniedbań i niedociągnięć. Za jedną z ważniejszych przeszkód w rozwoju turystyki wodnej w Polsce uważa się nieprecyzyjne i niespójne przepisy oraz brak jednolitego prawa wodnego. Istotnym mankamentem jest także brak kompleksowego, ogólnopolskiego programu rozwoju turystyki wodnej, a brak zrozumienia przez władze państwowe i lokalne społecznej, kulturowej i gospodarczej roli turystyki wodnej hamuje jej rozwój. We wszystkich wystąpieniach przebijała troska o polskie wody i stan ich turystycznego zagospodarowania.

Podkreślano, ze wspólnym celem żeglarzy, kajakarzy i wszystkich zainteresowanych rozwojem turystyki wodnej są drożne, zadbane i dobrze oznakowane szlaki wodne z marinami i przystaniami o europejskim standardzie oraz dostępna informacja turystyczna.

Na zakończenie obrad uczestnicy II Forum przyjęli list do władz samorządowych powiatów i gmin w sprawie turystyki na polskich wodach. Tekst listu można pobrać tutaj.

Leszek Mulka